Hiroshima

Het is 6 augustus 1945 8.15 als de tijd lijkt stilgezet in Hiroshima. De eerste atoombom ontploft op een 500 meter boven de stad. Niets van de stad blijft gespaard behalve de A-bomb-tower. Een trieste aanblik van wat ooit het hypocentrum van de ontploffing is geweest.

Ons hotel Sunroute ligt direct naast het museum en Peacepark. Vanuit het station rijden we met de leuke kleine trammetjes naar het hotel. Na de bom hebben ze heel veel oude trams naar Hiroshima gebracht en dus een kleurrijk en gevarieerd geheel. Openbaar vervoer is hier ook zo goed georganiseerd en super punctueel. Ik had jullie al verteld dat het ook brandschoon is, maar wat ook echt opvalt is dat niemand hier op straat belt. Iedereen loopt netjes in pak en is wel druk met de telefoon, maar contact met de buurman of bellen zie je nauwelijks. Een luidruchtige groep als ons moet dan ook wel heel asociaal overkomen. Taxi’s zijn er wel maar relatief duur. Slechts een enkeling zie je op de fiets zich verplaatsen, maar is ook niet handig want blijkbaar moeten ze op de stoep en gelijk met alle voetgangers oversteken op de zebra. En ook dat oversteken is disciplineert. Niemand zal oversteken buiten een oversteekplaats of door het rode licht lopen. In vergelijking met Amsterdam is dat maar een grote, vieze en niet georganiseerde bende.

In Hiroshima eten we eerst Tepanyaki, ofwel van de grillplaat. Ik moet zeggen het eten op deze reis is erg gevarieerd en lekker. Ik hou toch meer van de Japanse keuken dan ik op voorhand dacht en hij is vooral veel gevarieerder. Het bestellen gaat ook best aardig. Vaak zijn menu’s in het Engels of spreken ze een paar woorden Engels. Ik had dit wel lastiger verwacht, maar dit is in de afgelopen jaren blijkbaar snel ontwikkeld. Hiroshima staat ook bekend om een soort pannekoeken van de bakplaat; de okonomiyaki. Een grote diversiteit aan vullingen kan je kiezen, Engels is dan wel handig want zit ook orgaanvlees, hanenkammen en tong tussen. Dit eet je vaak in een Okonomi, wat zoveel zeggend is als ‘wat je lekker vindt’.

Als we bij ons restaurant 20 minuten moeten wachten op ons eten en alvast een biertje en cola bestellen, zijn we een ware attractie. De hele bediening komt kijken hoe we met z’n drieën op de krukjes in de gang ons drankje doen. Bij onze afhaalchinees heel gewoon maar hier blijkbaar het eerste wereldwonder. Fooi geven in dit land is ook not done, al geef je 1 yen teveel dan komen ze je nog achterna om dit te overhandigen.

We bezoeken het eiland Miyajima voor de kust. Zelfs de boot er naar toe kan met onze JR-pas. Ondanks dat het nog laagseizoen is stikt het hier nu al van de toeristen. Hoe moet dat zijn in het hoogseizoen? Hoogtepunt is de kabelbaan, het aquarium en de verse oesters. Heerlijk gebakken van de gril voor nauwelijks geld, en verser kan niet want ze worden hier voor de deur gekweekt. Als je op dit eiland wat eet moet je op je spullen letten, er lopen herten en die worden gezien als de zendelingen van God. En blijkbaar hebben ze honger want ze knabbelen aan alles en iedereen. Voor het eiland staat de drijvende torii. Een Torii of shrine is een toegangspoort tot een tempel, afhankelijk van welk geloof de tempel heeft. Dit is de Itsykushima-jinja tempel, een van de heiligste van het land. De tempels zelf vindt ik hier over het algemeen niet zo heel interessant, je mag er vaak niet in of er is heel weinig te zien.

Natuurlijk mag in Hiroshima een bezoek aan het peacepark Heiwa Koen en het Peace Memorial museum niet ontbreken. 80.000 mensen op slag dood, nog eens honderdduizend extra in de periode erna. De uraniumbom geeft een immense lichtzee alsof er een extra zon ineens aan de hemel staat, gevolgd door een alles vernietigende warmte van duizenden graden, een stofwolk van as en puin en windsnelheden tot ruim boven de 300 meter per seconde. Geen schijn van kans in een cirkel van enkele kilometers. Het museum laat geen beelden van lichamen zien, wel de indrukwekkende testimonials van overlevenden die familie zijn verloren. Kleding die spontaan verbrand was, huid zo verbrand dat de spieren los kwamen te liggen, mensen die hun familie biet meer herkennen, onbeschrijflijk. En dan tot slot natuurlijk de straling waaraan iedereen werd blootgesteld die ook later nog kanker , leukemie maar ook alsnog brandwonden kon krijgen. Meestal met snelle dodelijke afloop. In verband met de warmte was er geen tijd voor identificatie en zijn alle lichamen gecremeerd en de as op 1 grote bult verzameld. Ook deze is nog zichtbaar in het park. De laatste overlevenden sterven uit, maar deze plek wordt ook gelukkig druk door de Japanners zelf bezocht om het te laten voortleven.

In het naastgelegen peacepark staat herdenken centraal. Cenotaaf, een groot monument met alle namen van de slachtoffers van waaruit je kijkt over de eeuwige vlam naar A-bomb-tower. Het vuur is niet bedoeld als eeuwig maar mag pas worden gedoofd als de laatste nucleaire wapens wereldwijd vernietigd zijn, ik denk dat deze nog wel even zal branden.

De grote klok mag je luiden om het geluid, de roep om vrede, over de wereld te verspreiden. Overal zie je papieren kraanvogels. Kraanvogels worden gezien als geluksbrengers, Sadako Sasaki was twee jaar ten tijde van de bom en heeft deze overleefd. Op zesjarige leeftijd heeft zij alsnog leukemie gekregen. Ze heeft ruim 1300 papieren kraanvogels gevouwen in de hoop dat het geluk en herstel zou brengen, maar na 8 maanden is ze toch overleden. Vanaf dat moment ontstond er een nieuwe beweging waardoor zij ook zo bekend is geworden. Zij staat nu symbool voor alle kinderen die overleden zijn aan de atoombom en er is een speciaal monument. Jaarlijks worden er nog duizenden gevouwen kleurige kraanvogels opgestuurd om te herdenken en rond het monument gepresenteerd.

Hiroshima, van de oudheid is niets meer zichtbaar maar desondanks helaas toch een rijke historie. Het laat een onuitwisbare indruk achter en doet je nog maar eens realiseren hoe het grote machtsspel op deze wereld gespeeld wordt.