Slapen aan de poort van de hel

Vanuit ons hotel worden we opgehaald met 4x4's. Direct als we de stad verlaten sta je in de woestijn. Een woestijn die zich laat kenmerken door zand op een harde onderlaag met kleine groene bossages. Uiteraard verkeersborden voor overstekende dromedarissen, waar ze hier ondanks de ene bult toch echt spreken over kameel.

Het vertrouwen in de bank is zo laag dat je je geld hier investeert in kamelen en vee, dat is een lager risico dan op de bank. Ze zijn dan ook dol op dollars, niet op euro en vragen je actief of ze mogen wisselen, tegen een betere koers dan de bank. Zo hebben we bij een handelaar op de luchthaven ook 25 procent meer geld voor onze dollars gekregen. Voelt toch altijd onnatuurlijk dit te doen via de zwarte markt en het natellen loont want stiekem geeft hij de bankkoers ipv de afgesproken koers.

We rijden een 300 km de woestijn in en passeren slechts 1 dorp, daar moet dan ook drinken worden gekocht en wordt de tank nog eens extra gevuld. 1 monat per liter ofwel een 20 eurocent per liter benzine, koopje. Na de tocht van ruim 4 uur komen we aan bij de Darvaza Crater area. In de eerste ronde gat in de grond zit zout water waar je gassen doorheen ziet komen, weinig spectaculair. Het ontstaan van de gaten is niet duidelijk en verhalen lopen uiteen van een soort sinkhole, foutjes van de russen bij het boren of lekkages vanuit de gasleidingen.

De tweede krater is een rond gat waar je kokende modder ziet borrelen omringt door ontsnappend aardgas dat continue brandt, een bijzonder effect om te zien. Maar we zijn natuurlijk gekomen voor de Poort van de Hel, de naam doet al iets vermoeden. Een grote krater waar de gehele bodem gevuld is met vuurhaarden van gas dat uit de grond komt. Al sinds 1971 branden deze onafgebroken en zijn ze niet instaat geweest deze te stoppen. Wij staan te bezuinigen op een paar kuub gas en hier wordt dagelijks schat ik zo voor een kleine stad zo de lucht in gestookt. Echt een ongekend spectaculair beeld dat zich moeilijk laat beschrijven of in een foto vastleggen. De verzengende hitte zodra je te dicht bij de rand komt maakt dat je vanzelf een stap terug doet.

Naast onze groep is er alleen een Duits bruidspaar dat een jaar gaat reizen. Zij maken foto's tijdens hun reis in trouwjurk en pak op bijzondere plaatsen. Wat zal dat een fantastisch album gaan worden als zij terugkomen en wat een fantastisch idee om die jurk maximaal te gebruiken. In onze groep zit overigens ook een stel die op honeymoon zijn met deze reis, ook een bijzondere maar mooie keuze.

Ons tentenkamp is naast dit spektakel, terwijl we sahslick, de locale specialiteit van de bbq eten gaat de zon onder. De intense oranje gloed van het vuur stijgt als een bijzonder effect boven de krater. Bijna magisch. Boven op de heuvel blijf ik lange tijd kijken naar dit fascinerende vlammenspel. Ik besluit als enige van de groep niet in, maar buiten mijn tent te gaan slapen, heerlijk op het matje , in mijn lakenzak , onder de volle maan en sterrenhemel met in mijn ooghoek die oranje gloed. Wat een unieke slaapplek en doet mij enorm denken aan het overnachten in een grot in de woestijn van Namibië of die openlucht overnachtingen in Mongolië.

Ik ben vroeg wakker en om 5 uur sta ik weer aan de rand van de krater, dit keer helemaal alleen. Langzaam zie ik de zon opkomen achter de bergen en het kamp ontwaken. Ik geniet echt van dit moment en zou hier rustig dagen kunnen kamperen, maar helaas het programma roept.

In ruim drie uur hobbelen we door de snelweg vol met gaten door de woestijn. De wegen vallen mij eerlijk gezegd nog erg mee en de snelheid van ruim 100 km/u waarmee onze chauffeur zich soms lanceert over de weg is er een die ik zelf niet zou durven rijden op deze wegen.

We bereiken Konye-Urgench, een bijzondere locatie in de woestijn met her en der in het zand een mausoleum. Hier zijn vele afslachtingen geweest en is nu een soort pelgrimsplaats geworden. Het is dan ook drukker met Locals dan toeristen. De grootste attractie is de Turabeg Khanym Complex, een soort kerk, tempel of mausoleum achtig iets uit de 12e eeuw. Daarnaast natuurlijk de 59 meter hoge minaret Gutlug Timur waar de pelgrims met handen aan de muur om heen lopen om vervolgens de collectebus te vullen. Voor ons een mooi moment om ze vast te leggen, wat opvalt is dat ze hier al veel vriendelijker zijn en geen probleem hebben met de foto, sterker nog wij zijn een attractie op zich en ze vragen of wij in hun foto willen poseren. Kleine moeite om dat dan even terug te doen.

Nog een uurtje rijden en dan de douane, er zijn vele overgangen maar op de totale grens maar drie waar je als toerist mag passeren. Lopend met onze volle bepakking slaan we een weg door alle controles, stempels en formulieren, ik geloof we ruim 10 stempelposten zijn gepasseerd. Ze zijn vooral geïnteresseerd in medicijnen en willen zelfs de aspirine zien. Raar, want als er een strepsil tussen zit herkennen ze deze ook niet en dat had wel ik weet niet wat kunnen zijn. Het hele stempelcircus kost ruim een uur. Je moet blijkbaar niet de eerste zijn dan want dan moet de koffer nog uitgebreid los en wordt zelfs de inhoud van de telefoon gecontroleerd. Er zijn verhalen dat dan alsnog de foto's van overheidsgebouwen gewist moeten worden. Een groep van 12 is blijkbaar werk dus de laatsten worden met een glimlach doorgezwaaid zonder de tas te openen.

Turkmenistan, sluit ik af met een tegenstrijdig gevoel van hypocrisie en overtreffende trap in grootheidswaanzin. Het mist een paar echte hoogtepunten om het echt interessant te maken. het niet volledig kunnen doorgronden maakt dit land misschien wel juist zo interessant.

Wij rijden nog een laatste anderhalf uur in de verzengende warmte naar Khiva. Iedereen is loom, moe en vies van het zweet, stof en zand. Eerst maar een verfrissende douche om letterlijk de laatste resten Turkmenistan mee weg te spoelen. Wat blijft is een mooie herinnering, vooral aan die unieke gaskrater, en inmiddels een bruine kleur van de zon.